Autor: olga tokarczuk
Moje pierwsze spotkanie z twórczością Olgi Tokarczuk było spotkaniem – i lekturą – powieści Prawiek i inne czasy. Do dziś pamiętam zaskoczenie i wstrząsające w sumie wrażenie, które wywarła nie tyle sama fabuła, ale sposób pisania – kompletnie nowy w literaturze polskiej.
Olga Tokarczuk skończyła psychologię i po studiach pracowała jako psychoterapeutka. W twórczości łatwo odnaleźć wpływ prac Carla Junga. Debiutowała opowiadaniami wydanymi w piśmie „Na przełaj” w 1979 roku (wydała je pod pseudonimem Natasza Borodin).
Pierwszą powieść wydała w 1993 roku – była to Podróż ludzi Księgi. Potem była E.E. (wydana w 1995), Prawiek… (1996), Dom dzienny, dom nocny (1998).
Myślę, że każdy, kto zaczynał w latach 90. czytać Tokarczuk, został z nią i czyta ją do dziś. Nawet jeśli po drodze zdarzały się nieco gorsze zbiory opowiadań czy esejów. Za powieść Bieguni otrzymała nagrodę Nike w 2008 oraz wspólnie z tłumaczką Jennifer Corft Man Booker Prize w 2018 roku. Kolejną nagrodę Nike otrzymała za genialne Księgi Jakubowe (2015).
Tokarczuk ma szczęście do świetnych tłumaczek i tłumaczy. Bez wątpienia przyczynili się oni do popularyzacji jej prozy, ale i mają niemały wkład w to, że Tokarczuk dostała literacką Nagrodę Nobla. Jako jedna z najmłodszych laureatek odebrała literackiego Nobla za 2018 rok. Jennifer Croft dostała nie tylko Bookera za tłumaczenie Biegunów. W 2022 Croft dostała nagrodę Found in Translation za najlepszy przekład polskiej książki – doceniono jej przykład Ksiąg Jakubowych Tokarczuk.
W 2022 wychodzi pierwsza powieść po Noblu – Empuzjon. W 2020 wydała zbiór esejów zatytułowany Czuły narrator. Tytuł zaczerpnięty został z mowy noblowskiej, którą wygłosiła w czasie odczytu noblowskiego. Ona także znajduje się w zbiorze.
Od 2015 roku organizuje w Nowej Rudzie i okolicach Festiwal Góry Literatury. W 2019 roku zaingerowała działalność własnej fundacji. Siedziba fundacji mieści się w willi Tymoteusza Karpowicza przy ulicy Krzyckiej 29 we Wrocławiu. Fundacja – jak ogłoszono w statucie – ma wspierać polską kulturę, w tym pisarzy i tłumaczy, przeciwdziałać dyskryminacji, wspierać prawa człowieka i ideę równości obywatelskiej.
Tokarczuk jest feministką, wegetarianką i zaangażowaną orędowniczką ochrony środowiska i praw zwierząt. Urodziła się Sulechowie, wychowała w Klenicy, skąd przeniosła się do Kietrza. Tam ukończyła liceum. Jej rodzice byli nauczycielami.
Olga Tokarczuk mieszka we Wrocławiu, posiada też dom w Krajanowie – to właśnie w Krajanowie Wojciech Wilczyk w latach 80. zrobił jej zdjęcie, które znalazło się w wydanej przez niego Antologii.
Mieszkanie Czesława Miłosza udostępnione początkującym pisarzom z Irlandii, reality show z pisarzami w Stanach Zjednoczonych, gafa Olgi Tokarczuk, mowa noblowska Annie Ernaux, której na żywo przysłuchiwał się poprzedni noblista i awantura o Mickiewicza oraz o tłumaczenia… Czytelnicze wydarzenia 2022.
Nie chodzi o to, żeby była po prostu lekka. Musi wciągać, ale i odpowiadać aktualnemu klimatowi emocji i okoliczności przyrody. Na plaży wcale nie musi sprawdzić się kryminał. Czytanie o Bieszczadach świetnie sprawdza się przed wyjazdem. Za to lektura Nowego Jorku równie mocno może do nas trafić zarówno w czasie pobytu na Podlasiu, jak w czasie krótkiego odpoczynku w Central Parku. Fajna książka na wakacje 2022 musi wciągnąć, ale niekoniecznie oderwać od tu i teraz.
Czarownice w najnowszej powieści Olgi Tokarczuk „Empuzjon” są tak wyraziste, że sceny z ich udziałem zapadają w pamięci najsilniej. Chce się więc odwiedzić lasy wokół dzisiejszego Goerbersdorfu, spoglądając na sanatorium jedynie z drogi.
Czy nagrody decydują o tym, że książka staje się czytelniczym sukcesem? Czy rankingi najlepszych książek mają sens? Jak tworzy się własne zestawienia? I czy warto wierzyć tym, o których się czyta? Kilka odpowiedzi na zapytania czytelników o rankingi na Literackim GPS-ie.
Wstać, wyjść z domu, wsiąść do samochodu i pojechać gdzieś w nieznane. Na Wschód, do puszczy, gdzieś, gdzie słabo działa zasięg, za to wieczorem widać gwiazdy na niebie. Często roztaczamy podobne wizje, rzadko je realizujemy, a nawet jeśli, to są to momenty wyrywane z kalendarza codziennych spraw. „Nomadland” opowiada o ludziach, którzy zdecydowali się na takie życie. Pozornie tylko przymuszeni przez kryzys ekonomiczny.
W rocznicę przyznania pisarce literackiego Nobla moje Top 4. Otwiera je „Prawiek” – powieść, która po wydaniu nie spodobała się krytykom.
Radek Rak zabiera nad w Beskid Niski, pokazuje miejscowe legendy, ale przede wszystkim wyczarowuje fantastyczny świat, w którym rabacja galicyjska wchodzi do pamięci i historii.
Simone de Beauvoir w wydanej w 1949 roku książce „Druga płeć” zapisała zdanie: „Nie rodzimy się kobietami, stajemy się nimi”. I to zdanie zapoczątkowało myślenie o gender, czyli płci kulturowej czy społeczno-kulturowej. O co chodzi w gender i gdzie go znajdziemy w literaturze?