W serialu „Genialna przyjaciółka” świetnie rozegrane są relacje między postaciami. Ale pozostaje niedosyt, bo w powieściach Eleny Ferrante najwięcej dzieje się w przemilczeniach – i atmosferze przedmieść Neapolu. I tego brudnego, przemocowego, biednego Neapolu nie udało się pokazać na ekranie. Trzeba wrócić do książek. I podróży.
Tegoroczna literacka noblistka urodziła się w Nowym Jorku, mieszka w Cambridge, ale jej poetycka wyobraźnia zamieszkuje w mitach greckich i naturze, w której romantycy upatrywali świata z zaklętą zagadką istnienia i przeżywania. W Polsce ukazały się trzy jej wiersze w tłumaczeniu innej poetki – Julii Hartwig.
W rocznicę przyznania pisarce literackiego Nobla moje Top 4. Otwiera je „Prawiek” – powieść, która po wydaniu nie spodobała się krytykom.
Radek Rak zabiera nad w Beskid Niski, pokazuje miejscowe legendy, ale przede wszystkim wyczarowuje fantastyczny świat, w którym rabacja galicyjska wchodzi do pamięci i historii.
To opowieść o Kanadzie, która rozlicza się z przeszłością, kiedy zabierała dzieci rdzennych mieszkańców do szkół z internatem. Mieli zapomnieć o tradycji, języku, pochodzeniu i stać się Kanadyjczykami. Byli maltretowani, nie wszystkim udało się przeżyć. „27 śmierci Toby’ego Obeda” pokazuje, jak państwo zmusza i krzywdzi, ale także jak się potrafi rozliczyć z krzywdami.
„Mapa” Barbary Sadurskiej to debiut prozatorski, za który otrzymała Nagrodę im. W. Gombrowicza 2020. Jej styl przypomina książki Juliana Barnesa, gorzko emocjonalny, melancholijny. Dominują rozliczenia z przeszłością i pamięć, która opiera się przed porządkowaniem losu.
Mieszkaniec Nowego Jorku Allen Ginsberg w styczniu 1967 roku stał się ikoną San Francisco. Tu narodził się ruch hipisowski, w którym odnalazło się całe pokolenie młodych Amerykanów, zbuntowanych wobec podążającej za dobrobytem materialnym klasy średniej w garniturze. „San Francisco. Dziki brzeg wolności” Magdy Działoszyńskiej-Kossow najciekawiej brzmi, kiedy autorka dobiera się do kontrkultury.
Neapol w powieściach Eleny Ferrante to miejsce klasowych podziałów, determinuje wybory i powroty. W najnowszej powieści „Zakłamane życie dorosłych” Ferrante pokazuje, jak rozgrywa awans społeczny i koszty z nim związane.
Po Jerzym Giedroyciu pozostały listy – pisał je codziennie i w nich wykładał całą swoją wizję tegom czym Polska i Europa Wschodnia powinny być. Trudno o bardziej wpływową postać w XX wieku, której swoje istnienie zawdzięczają rzesze autorów. Ale w dwudziestą rocznicę śmierci Jerzego Giedroycia – przypadającą 14 września 2020 roku – warto pomyśleć także o tym, kogo Instytut Literacki „Kultury” paryskiej nie wydał. A szkoda.
„Warstwy” mają w sobie wszystko, co najlepsze: prostą opowieść, tajemnicę i emocje. Otwierają wyobraźnię nie tylko małych czytelników. Opowieść tworzy splecione słowo z obrazem. Uwaga! Kilka egzemplarzy dla czytelników.
1 września nie zawsze z przyjemnością wraca się do szkoły. Szczególnie jeśli okazuje się opresyjna albo kiedy nie wie się, kim się właściwie jest. „Fanfik” Natalii Osińskiej opowiada o wychodzeniu z szafy, coming oucie, ale i o zyskiwaniu własnego głosu, platonicznej miłości, dochodzeniu do siebie. I o tym, jak ważna jest akceptacja naszej inności przez dorosłych.
Wybrać się podróż przez południowe stany w połowie lat 50. XX wieku i przeżyć? Rzadko sięgam po powieść grozy, tak samo jak niemal wcale nie oglądam horrorów i potworów na ekranie. Ale „Kraina Lovecrafta” kultowego pisarza Matta Ruffa opowiada o systemowym wytwarzaniu obcego i pokazuje długie tradycje przemocy strażników prawa wobec współobywateli. Przed premierą serialu i polskiego tłumaczenia piszę, dlaczego warto zajrzeć do książki i skąd się wziął Lovecraft w tytule.